Tsakure
Makaɗan baka na Hausa, makaɗa ne masu bibiyar tsarin gudanar da shugabanci da kuma yanayin cigaban ƙasar da suke samarwa a cikin zubin ɗiyan wasu waƙoƙinsu. Babbar Manufar wannan takarda ita ce, fito da yanayin falsafar waƙoƙin baka a kan dangantakar shugabanci da kuma cigaban ƙasa don yin hannunka-mai-sanda ga shuwagabanni da kuma, sauran ‘yan ƙasa. Haka kuma, an yi amfani da hanyar bi-sharhi, wato (Qualitative Research). Haka kuma, an tattaro ɗiyan waƙoƙin da aka yi misali da su, daga wasu Diwanin Waƙoƙin Baka na Hausa da kuma wasu kundayen bincike. Haka kuma, an fahimci makaɗan baka sukan lura da yanayin shugabanci ko shugaba da kuma yanayin cigaban ƙasa, musamman ta fito da wasu halaye na nagarta da shugaba ya kamata a ce yana nunawa. Irin waɗannan halaye da ɗabi’u da ya kamata a ce shugaba yana da su a yayin shugabancinsa ko mulkinsa sun haɗa da; nuna kishin ƙasa a dukkan al’amurrasa da kare ƙasa daga zagon ƙasa. Nuna kishin al’umma ta hanyar kawar da ƙabilanci da ɓangaranci a tsakanin al’umma ko al’ummomi da yake jagoranta. Samar da tsaro don cigaban ƙasa ta hanyar samun zaman lafiya da kuma bunƙasa hanyoyin tattalin arziki. Aiwatar da ayyukan raya ƙasa don cigaban ƙasa da kuma al’umma. Tsawatarwa ga na ƙasa da shi da kuma mabiya, musamman ta hanyar bibiyar ayyukan aiwatarwa da na raya ƙasa da kuma tabbatar da ɓangaren shari’a yana yin aikinsa ba sani ba, sabodon tabbatar da adalci da kuma hana zalunci a ciki da wajen ƙasa. Haka kuma, abin lura a nan shi ne, irin waɗannan halaye da ɗabi’u su ne sukan yi jagoranci wajen samar da cigaban ƙasa mai ɗorewa. Har ila yau kuma, aikata waɗannan halaye da ɗabi’u sukan ƙara wa shugaba ɗaukaka da kwarjini a idon mutane da kuma ƙarfin faɗa a ji a cikin al’ummarsa. Haka kuma, hakan ba ta samuwa har sai shugaba ko shuwagabanni da mabiya sun sauya tunani don ya dace da yanayin samar da cigaban ƙasa. Haka kuma, a wannan takarda an fahimci, munanan halaye ga shugaba sukan haifar da koma-baya ga cigaban ƙasa da kuma rage masa kwarjini da daraja a idon mutane da kuma ƙarfin faɗa a ji a cikin al’ummarsa.
Muhimman Kalmomi: Falsafa da Waƙoƙin Baka da Cigaban Ƙasa